ROMANTISCHE GITAREN concert

Romantische gitaren, Elly van Munster en Jelma van Amersfoort  met werken van Merchi, Ferandiere, De Lhoyer, Bevilacqua, Sor, Giuliani en De Fossa. Toegang €15

Gitaristen hebben sinds de gitaar bestaat in kleine groepjes samengespeeld, om liederen te begeleiden, om de populaire muziek te spelen, en om samen te improviseren.

De oudste uitgeschreven en gedrukte gitaar-duetten stammen uit de achttiende eeuw: reizende virtuozen zoals Giacomo Merchi (1730-1789) en zijn broer publiceerden hun composities en verkochten ze aan het groeiende publiek van gitaarspelende amateurs.

In de tijd van de Romatiek werd samen gitaarspelen onder amateurs en professionele spelers nog veel populairder: er verschenen in Parijs, Wenen en Londen vele thema’s met variaties en nocturnes voor twee gitaren, maar ook bewerkingen van opera-ouvertures en symfonieën, zodat men thuis kon naspelen wat men in de concertzaal had gehoord.

Officieren in het Franse leger zoals Antoine de Lhoyer (1768-1852) en François de Fossa (1775-1849) vermaakten zich in het veld met het componeren van ingenieuze fantasieën voor hun instrument, en door hun vele reizen konden ze muzikale ideeën opdoen uit heel Europa – en in Fossa’s geval zelfs daarbuiten.

De Spanjaard Fernando Sor (1778-1839) – zanger, ingenieur, componist en gitarist – schreef wellicht de mooiste duetten voor gitaar die er zijn: ze zijn gecomponeerd met groot vernuft. De melodieën zijn altijd fris en zangerig, en de twee gitaarpartijen onderhouden een constante dialoog die soms aandoet als een intelligente discussie, en soms als een opera-duet op klein formaat.

Jelma van Amersfoort speelt gitaar vanaf haar zevende jaar. Ze had haar eerste lessen bij Jan Luypen in Apeldoorn, en studeerde daarna aan het Conservatorium van Amsterdam bij Tom Burmanje. Ze nam vanaf 15-jarige leeftijd meerdere malen deel aan de solistenklas van het Gitaarfestival van Zwolle. Zo kreeg ze op jonge leeftijd lessen van Milan Zelenka, John Mills, Ako Ito en Arnaud Dumond. Hierna volgde Jelma masterclasses bij David Russell en Leo Brouwer.

In de jaren 1993 – 1994 studeerde zij dankzij een beurs van het Prins Bernhard Fonds als postgraduate student bij de vermaarde gitaarpedagoog Gordon Crosskey aan het Royal Northern College of Music, Manchester, Groot Brittanië, waar ze tevens les kreeg van vaste gastdocent John Williams.

Na het conservatorium van Amsterdam speelde Jelma onder meer in de Suite Muziekweek in de IJsbreker en in de Kleine Zaal van het Concertgebouw, op de Dag van de Oude Muziek in Slot Zuylen, op het Aqua Musica Festival in Amsterdam, op het Festival van Vlaanderen en in de Fringe van het Holland Festival Oude Muziek.

Ook trad ze op met Siciliaanse gitarist Dario Macaluso, Amerikaanse tenor Christopher Kale, bariton Arnout Lems, Vlaamse bariton Jan Carpentier, en verschillende ensembles. Jelma speelde (en speelt) regelmatig in Nederland, Frankrijk, Italië en België. Ze organiseerde lange tijd met vrienden een gitaarserie in de Amsterdamse Vincentiuskerk, en voerde werk uit van bevriende componisten als Martin Voorvelt en Edward McGuire.

Vanaf ongeveer 1994 is Jelma zich gaan specialiseren in historische gitaren. Ze speelt op diverse antieke exemplaren van o.a. D. & A. Roudhloff (Londen ca. 1855), Franz Brunner (Wenen ca. 1835), Enrique Recio (Cadiz 1862) Janin a Mirecourt (Mirecourt, ca. 1820) en Preston (Londen, ca. 1750-1770). Ook bezit ze een grote verzameling originele 19de eeuwse bladmuziek voor zang en gitaar, met bijzondere en deels unieke liederen van Salvador Castro de Gistau, Maria Malibran, Pauline Duchambge, Caterina Pratten, Louis Spohr en anderen.

Jelma’s solo-repertoire bestaat onder meer uit werk van Fernando Sor, Salvador Castro de Gistau, Pierre Porro, Sofia Gubaidulia, Mauricio Kagel en Martijn Voorvelt.

Elly van Munster studeerde aanvankelijk klassiek gitaar bij Stanley Noordpool aan het Brabants Conservatorium. Vervolgens  haalde zij haar doctoraal Spaans aan de Universiteit van Utrecht. Uiteindelijk belandde zij toch weer in de muziek en deed in 1994 Staatsexamen luit.

Naast haar lessen bij Willem Mook volgde zij workshops bij o.a. Nigel North, Jakob Lindberg, Anthony Bailes, Toyohiko Satoh, Andrew Lawrence-King en Hopkinson Smith.

Behalve als solist treedt zij regelmatig op als begeleider van zangers en instrumentalisten en als continuospeler in ensembles (luit en chitarrone). Zij speelde ondermeer met het Nederlands Kamerkoor, de Nederlandse Bachvereniging en met het Nederlands Blazers Ensemble.

Zij speelt regelmatig in barokopera’s in Nederland en in Frankrijk, steeds onder leiding van Frédérique Chauvet (Barokopera Amsterdam).

Met de blokfluitiste Alice Gort-Switynk vormt zij ensemble Rossignol, met de mezzosopraan Margot Kalse Duo Seraphim, met de sopraan Hilde Van Ruymbeke Duo Rosemont.

Ze maakt verder deel uit van ensemble Fortuna — onder muzikale leiding van Jacqueline Dubach — dat zich toelegt op 14e en 15e eeuws Middeleeuws repertoire. In dit ensemble bespeelt zij de plectrumluit.

Samen met de sopraan Sinje Kiel won zij in juni 2002 de eerste prijs en publieksprijs bij het concours voor Oude-muziek ensembles in Berlijn, “Alte Musik-Treff Berlin”.

In 2010 gaf zij in Paramaribo, uitgenodigd door de Surinaamse Gitaristenkring, een solo-concert op de luit voor een groot en enthousiast publiek.

Sinds enkele maanden vormt zij een gitaarduo met Jelma van Amersfoort, waarbij zij speelt op kopieën van vroeg-19e eeuwse gitaren, gebouwd door Martin de Witte (Den Haag).