Diego del Morao

De gitaartraditie van de zigeunerdynastie der Morao’s is in goede handen bij Diego del Morao, die in de voetsporen van zijn vader een absolute meester is van de soniquete (swing) van Jerez de la Frontera, de geboortegrond van de familie Morao en een van de kweekvijvers van de flamenco. De ritmische dynamiek van de Morao’s inspireert gitaristen tot op de dag van vandaag over de hele wereld. Oudoom Manuel Morao en grootvader Juan gaven de flamencogitaar een nieuwe uitdrukkingskracht en bliezen haar nieuw leven in. De uitgesproken signatuur en persoonlijkheid van de gitaar van Manuel en Juan Morao gingen over in de duim van Manuel Moreno Junquera, ‘Moraíto Chico’. Vader en maestro, droeg de arte, de kunst van de familie, over op zijn zoon Diego die haar tot bloei brengt in deze tijd. Diep gegrond in de traditie, en met eenzelfde ritmische vrijheid die het spel van Moraíto kenmerkt, verrijkt Diego de Morao de flamenco familietraditie met zijn ‘toque’.

 

This gypsy guitarist was born at Nº 8 Calle Ronda in Arriate, Málaga, and at an early age moved with his family to Gastor, the place from where he took his artistic name.

Diego Flores Amaya left Gastor when he was just ten years old, and went to live in Moron de la Frontera with his family, where his father, who was a wealthy horse and cattle dealer, had several businesses. Diego started to learn to read music when he was a child, but it was something that he would not continue with as he soon became interested in the flamenco guitar.

Moraíto (Manuel Moreno Junquera) 14 september 1956, in barrio Santiago, “Calle Marqués de Cádiz 5”,in Jerez de la Frontera, overleden op 10 augustus 2011 in Jerez.

Moraito werd geboren in een zigeunerfamilie met een lang bestaande traditie binnen flamenco. Zo was zijn oom Manuel Morao een van de beste gitaristen die Jerez voortgebracht heeft.

Zijn lagere school volgde hij bij de nonnen “del Asilito de San José” en zijn middelbare school in het “Colegio de San José de los hermanos de la Salle”. Deze laatste school is in 1880 opgericht als gratis school voor arme kinderen en is inmiddels uitgegroeid tot een gemeenschap van 5 scholen, een kerk en een opvanghuis voor jongeren met drugsgerelateerde problemen.

Sabicas is de artiestennaam van de flamencogitarist Agustín Castellón Campos (Pamplona1912 – New York1990). Sabicas wordt gezien als de maestro de la guitarra en de persoon die de aanzet gaf tot de internationale geboorte van de flamenco.

Paco Peña (Córdoba, 1 juni 1942) is een flamenco-gitarist.

Paco Peña begon gitaar te spelen toen hij nog een kind was. Op zijn twaalfde jaar speelde hij al als beroeps in een volksmuziekgroep. Hierna begon hij snel carrière te maken als Flamencobegeleider. Peña ging in 1963 voor het eerst naar Londen en daar speelde hij zijn eerste optreden als sologitarist. Hij gaat hier in 1968 wonen.

Paco Peña heeft met Sabicas gemeen dat hij ieder onderdeel van de Flamencogitaar-techniek beheerst. Hij doet alle moeite om in zijn spel tot een goede toonvorming te komen. Zijn muziek wordt niet overhaast of gespannen gebracht. Paco Peña staat dichter bij de tradities van Sabicas en Ricardo dan bijvoorbeeld Paco de Lucia en Serranito. Hij is wel een creatief musicus en zegt over zichzelf:

“Als ik ooit het gevoel krijg dat ik aan de Flamenco niet meer bij te dragen heb, houd ik op met spelen.”

Paco Peña is in Londen vele klassieke musici tegengekomen. Hij heeft hier vaak opgetreden met John Williams. Peña speelt zuiver Flamenco en heeft veel contact met klassieke gitaristen. Dit zorgt ervoor dat hij de neiging heeft elk muziekstuk of concert een bepaalde vorm te geven.

“Veel soloflamencogitaristen spelen alleen maar wat ze voor de dansers speelden zonder er de juiste vorm aan te geven. Maar de muziek moet gestructureerd zijn- moet een begin, een midden en een eind hebben. Ik houd er niet van om samenhangende falsetas te spelen. Ik vind dat falsetas onvermijdelijk uit elkaar moeten voortkomen en ik heb het ook graag dat de muziekstukken goed op elkaar aansluiten, zodat het concert in zijn geheel indruk maakt.”

Paco Peña hecht grote waarde aan de vormgeving en de improvisatie. Hij wil stilering en spontaniteit in zijn stukken. Zijn hoge eisen zijn niet altijd makkelijk uit te voeren.

“Je moet wel improviseren als je iets goeds wil brengen en je moet het kunnen doen op het moment dat je speelt. Ik heb graag de vrijheid om op het podium te improviseren, maar wil toch dat het gestileerd is, dat ik zowel met gevoel als nauwgezet speel. Om dat te kunnen moet mijn techniek de juiste vorm hebben en moet ik mezelf goed voelen. Soms ben ik niet in de juiste stemming en moet ik terugvallen op wat ik weet- in mijn ogen is dat mislukken, hoewel het publiek misschien vindt dat ik zeer goed gespeeld heb!”

Paco de Lucía werd beschouwd als een technisch zeer begaafd flamencogitarist (tocaor of tocador). De door hem, aanvankelijk in samenwerking met de flamencozanger (cantaor) Camarón de la Isla ontwikkelde stijlvariant van het flamencogitaarspel, wordt ook wel Flamenco Nuevo genoemd. Daarnaast was hij een van de weinige flamencogitaristen die zich succesvol waagden aan andere muzikale stijlen, zoals klassieke muziek (bijvoorbeeld Concierto de Aranjuez van Joaquín Rodrigo), jazzmuziek en fusion.

Paco de Lucía werd vele keren gelauwerd met belangrijke prijzen, waaronder El Premio Nacional de Guitarra de Arte Flamenco (1968), La Medalla de Oro al Mérito de las Bellas Artes (1992) en El Premio de Honor de la Academia de las Artes y las Ciencias de la Música (2002). In 2004 werd hij onderscheiden met El Premio Príncipe de Asturias de las Artes en met een Latin Grammy Award in de categorie Beste Flamenco-album. Hij ontving eredoctoraten van de Spaanse Universiteit van Cádiz (maart 2007) en van het Berklee College of Music in Boston, V.S. (mei 2010).

Vicente Amigo Girol (Guadalcanal, 1967) is een flamencogitarist. Zijn eerste stappen in de flamenco werden gezet onder begeleiding van onder andere Juan Muñoz (El Tomate) en Manolo Sanlúcar. Hij wordt gezien als één van de grote flamencogitaristen van de generatie na Paco de Lucia.

Na eerst gewerkt te hebben als begeleidend gitarist van zangers als El Pele en Camaron de la Isla, besloot hij solo te gaan en concertgitarist te worden. In 1989 won hij het prestigieuze ‘Concurso Nacional del Cante de las Minas de la Unión’. In 1991 verscheen zijn eerste solo album getiteld: ‘De mi Corazón al Aire’. In 2001 won hij voor zijn album ‘Ciudad de las Ideas’ de Grammy Latino voor beste flamenco album.

Tino ‘El Tino’ van der Sman is gitarist en docent flamenco, geboren in Den Haag, maar sinds 1999 gevestigd in het Spaanse Sevilla. Solo, met band, of als begeleider van Spaanse flamencodansers en -vocalisten tourt hij wereldwijd en speelt hij onder meer in Het Concertgebouw te Amsterdam, Vredenburg, Utrecht, en het Metropolitan te New York.

Eric Vaarzon Morel (Amsterdam, 1961), zoon van kunstschilder Wim Vaarzon Morel, is een Nederlandse flamencogitarist. Hij kreeg op zijn zestiende jaar les van Paco Peña op het 7e Rencontres de la guitare in Frankrijk. Geïnspireerd door dit evenement trok hij op negentienjarige leeftijd naar Spanje waar hij twee jaar woonde en werkte. In de jaren tachtig toerde hij met de Zwitserse groep Flamencos en route door Europa. Als vast lid van de Cuadro Flamenco bespeelde hij zes jaar lang de Nederlandse theater- en concertpodia. Nadat Vaarzon Morel met zijn eigen band Chanela zijn naam als gitarist had gevestigd, werkte hij met uiteenlopende artiesten samen.

Eric Vaarzon Morel heeft onder andere gewerkt met trompettist Eric Vloeimans, gitarist Harry Sacksioni en acteur Gijs Scholten van Aschat. Hij speelde tweemaal op het North Sea Jazz Festival. Het Jazz Orchestra of the Concertgebouw voerde een aantal malen zijn composities uit. Vaarzon Morel trad meerdere keren op in De Wereld Draait Door.

Vaarzon Morel brengt ieder jaar een nieuw programma in de schouwburg- en concertzalen. In 2010 trad hij op met een door hemzelf gecomponeerde avondvullende opera over het leven van schilder El Greco. Hierin combineerde Vaarzon Morel moderne vormen van jazz en klassieke muziek met traditionele flamencodans en -muziek. Met zanger Brownie Dutch trad hij in 2012 op met de voorstelling De Nieuwe Wereld van Don Quichot.

Vaarzon Morel is als hoofd- en bijvakdocent verbonden aan het Conservatorium van Amsterdam.

Inspirerende flamenco-grootmeester
Het natuurtalent Gerardo Núñez werd al twee keer uitgeroepen tot beste flamencogitarist tijdens de Flamenco Biënnale. Zijn beheersing van zowel klassieke flamenco als jazz, de fenomenale snelheid waarmee hij speelt en zijn schitterende, maar enorm complexe composities zijn al jaren een grote inspiratie voor gitaristen wereldwijd.